پایان نامه بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر مدیریت استعداد درشبکه های بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی گیلان

 

 

پایان نامه بررسی رابطه بین ارزش های فرهنگی و کیفیت حسابرسی درشرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

 

 

پایان نامه بررسی رابطه بین اجزای مدیریت سرمایه در گردش و  ارزش بازار و سودآوری

 

با گسترش تجارت و صنعت و ایجاد فاصله بین مالکان و مدیران بنگاه­ها، وجود مکانیزم­ های کنترلی حاکم بر این روابط ضروری شده است. وجود تضاد در منافع مدیران و مالکان بوضوح قابل درک است و این تضاد ناشی از متفاوت بودن اهداف آنان است. بطوریکه هر یک از طرفین سعی دارند منافع خود را حداکثر نمایند. مدیر به عنوان مسئول تهیه صورت­های مالی با وقوف کامل بر وضعیت مالی شرکت و با برخورداری از سطح آگاهی بیشتر نسبت به استفاده کنندگان صورت­های مالی، به طور بالقوه سعی دارد که تصویر واحد تجاری را مطلوب جلوه دهند. برای مثال ممکن است از طریق منظور نمودن هزینه­ های یک دوره به عنوان دارایی، باعث کاهش هزینه­ها و گزارش سود بیشتر در صورت­های مالی شوند. مبنای بیشتر پاداش­ها و مزایای پرداختی به مدیریت، سود حسابداری می­باشد بنابراین مدیر سعی دارد این رقم را بگونه­ای ارائه نماید که منافع خود را تامین کند و همچنین تصویر مطلوبی از واحد تجاری به سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل نشان دهد.

در چنین شرایطی، اصول و رویه­ های حسابداری به پشتوانه مراجع تدوین کننده استانداردهای حسابداری[1]، با هدف متعادل کردن انگیزه­های منفعت جویانه مدیران، حمایت از حقوق ذینفعان و ارائه منصفانه صورتهای مالی، مفهوم محافظه کاری را به کار می­برند. در حالی که اکثر حسابداران وجود محافظه کاری را قبول دارند ولی تا کنون تعریف روشنی از آن ارائه نشده و هنوز ابهاماتی در این زمینه باقی است. علیرغم فقدان تعریف جامعی از محافظه کاری، در ادبیات حسابداری دو ویژگی مهم محافظه کاری مورد بررسی قرار گرفته است. نخست، وجود جانبداری در ارائه کمتر از واقع ارزش دفتری سهام نسبت به ارزش بازار آن و دوم، تمایل به تسریع بخشیدن در شناسایی زیانها و به تعویق انداختن شناسایی سودها. محافظه کاری به عنوان یکی از اصول محدود کننده حسابداری، سالهاست که مورد استفاده حسابداران قرار می­گیرد و علیرغم انتقادهای فراوان بر آن، همواره جایگاه خود را در میان سایر اصول حسابداری حفظ نموده است. دلیل این امر می ­تواند به نقش این اصل در حفظ منافع مالکان مربوط باشد. چنانچه مدیریت بنگاه تجاری مالک بنگاه نیز باشد؛ نیاز به محافظه کاری کمتر خواهد شد چون منافع مدیر و مالک همسو است و تضاد مذکور در تئوری نمایندگی[2] از بین می­رود. این تضاد از متفاوت بودن اهداف آنان ناشی می­ شود. در رابطه نمایندگی فرض میشود که هر یک از طرفین سعی دارند منافع خود را حداکثر نمایند. فرض وجود تضاد منافع بین صاحبکار یا مالک و نماینده یا عامل موجب میشود که هر یک سعی در بهینه و حداکثر کردن منافع خویش داشته باشند.

رعایت اصل محافظه کاری حسابداری در شرکتها، تا حدود زیادی مسائل نمایندگی را حل می­ کند و تعارض بین مدیر و مالک را کمتر می­­نماید. می توان این گونه برداشت نمود که هر چه فاصله مدیر و مالک بیشتر باشد؛ درجه محافظه کاری بالاتری برای کنترل فرصتها و انگیزه­های مدیر لازم است. عکس این مطلب نیز میتواند صحت داشته باشد یعنی با کمتر شدن شکاف بین مدیران و مالکان بنگاه، تقاضا برای محافظه کاری در گزارشگری مالی و ضرورت آن کمتر می­ شود.

یکی از حالاتی که ممکن است شکاف بین این دو گروه کمتر شود؛ وجود مالکیت مدیریتی در ساختار مالکیتی شرکت می­باشد. بنظر می­رسد در این حالت با حل شدن برخی از مسائل نمایندگی نیاز به اعمال رویه­ های محافظه کارانه در گزارشگری مالی کمرنگ شده و این اصل محدود کننده حسابداری، تا حدودی اهمیت خود را از دست بدهد.

بنابراین،این تحقیق در صدد آن است که به تبیین رابطه بین محافظه کاری حسابداری و مالکیت مدیریتی در بورس اوراق بهادار تهران بپردازد و چگونگی رابطه این دو متغیر را مشخص سازد.

3-1  بیان ضرورت و اهمیت موضوع

شرکتهای سهامی نقش عمده ای در اقتصاد بازی می کنند. میلیونها نفر بصورت مستقیم و غیرمستقیم در این شرکتها سرمایه گذاری می کنند و موفقیت این شرکتها به میل سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان به سرمایه گذاری در این شرکتها بستگی دارد و بدلیل اینکه صورتهای مالی یکی از مهمترین منابع اطلاعاتی شرکتها می­باشند، از اهمیت و جایگاه خاصی در تصمیمات سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان برخوردار می­باشند بنابراین مدیران سعی دارند گزارشات مالی باب میل سرمایه گذاران باشد و این ناشی از انگیزه­های منفعت جویانه مدیران شرکتهاست[3]. زیرا بسیاری از مزایای آنها بر اساس عملکرد شرکت تعیین و پرداخت می­ شود. در این میان سود گزارش شده در بنگاه از اهمیت خاصی برخوردار است و بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران قرار دارد و مبنای ارزیابی عملکرد مدیریت و جریانهای نقدی آتی شرکت می­باشد.

تاکید بیش از حد بر سود تداعی می­ کند که بازار سرمایه به آخرین رقم اطلاعاتی سود و زیان متمرکز شده و سایر شاخصهای عملکرد را نادیده می­گیرد. سود بعنوان نتیجه نهایی فرایند طولانی حسابداری که تا این حد مورد توجه استفاده کنندگان اطلاعات مالی می­باشد، تحت تاثیر رویه­ های حسابداری محاسبه می­ شود که مدیریت این رویه­ ها را انتخاب کرده است. بنابراین مدیر فرصت اعمال نظر دارد و ممکن است با بکارگیری رویه­ های غیر محافظه کارانه، سود شرکت را ثبات ببخشد. اعمال نظر مدیریت و عدم رعایت اصول محافظه­کاری؛ از طریق پنهان نمودن یا افشای ناقص اخبار بد و زیانها و بزرگنمایی اخبار خوب یا بیشتر جلوه دادن سودها میسر می­ شود.

تاکید بیش از حد بازار سرمایه بر سود از یک طرف و وجود فرصتهایی برای اعمال نظر مدیریت بر این رقم از طریق اختیاری بودن برخی رویه های حسابداری از طرف دیگر، لزوم بررسی و تحقیق در خصوص ساختارهای مالکیتی شرکتها و اثرات این ساختارها بر محیط گزارشگری مالی و همچنین راهکارهای متعادل نمودن این اثرات را نمایان می­ کند. این تحقیق بدنبال بیان اثر مالکیت مدیریتی بعنوان بخشی از ساختار حاکمیت شرکتی بر محافظه کاری حسابداری می­باشد(امیری،1389).

4-1  اهداف اصلی و فرعی

اهداف علمی

هدف اصلی از انجام این تحقیق، تبیین رابطه بین مالکیت مدیریتی و محافظه کاری حسابداری می باشد.که به طور خلاصه اهداف تحقیق حاضر به شرح زیر است:1-تبیین رابطه بین درصد مالکیت مدیران و محافظه کاری حسابداری 2-تبیین رابطه بین درصد سهام شناور آزاد و محافظه کاری حسابداری

اهداف کاربردی

1-کمک به محققان و دانشگاهیان در جهت بسط مبانی نظری مرتبط با محافظه کاری و ارائه مدلهای جدید

2-کمک به سازمان بورس اوراق بهادار در جهت اعمال الزامات جدید برای رویه های محافظه کارانه

3- غنای ادبیات حسابداری در بحث محافظه کاری

استفاده کنندگان از تحقیق

رشته حسابداری دارای موضوعات متنوع و متعددی است ، موضوعات متعدد بالطبع استفاده کنندگان متفاوتی دارد. پس نحوه و میزان استفاده ای که افراد از اطلاعات می‌کنند از تنوع فوق العاده­ای برخوردار است. لذا نتایج این تحقیق برای کلیه افرادی که درک متعارفی از حسابداری و مسائل مربوط به آن دارند، قابل استفاده است.

اما عمده ترین طبقات استفاده کننده از این تحقیق را می‌توان به شرح ذیل عنوان کرد:

1- سرمایه‌گذاران و اعتبار دهندگان

2- سازمان بورس اوراق بهادار

3- دانشگاهیان و پژوهشگران حسابداری

4- مدیران شرکتها

5-1 سؤالات تحقیق

دو پرسش به شرح زیر در ذهن محقق شکل گرفت که:

چه رابطه ای بین درصد مالکیت مدیریتی با سطح محافظه کاری اعمال شده در گزارشگری مالی شرکتهای سهامی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد؟

  چه رابطه ای بین درصد سهام شناور آزاد با سطح محافظه کاری اعمال شده در گزارشگری مالی شرکتهای سهامی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد؟

6-1 فرضیه‏های تحقیق

مدیران و مالکان به طور طبیعی گرایش دارند که نسبت به واحد تجاری بیش از اندازه خوشبین باشند. این خوشبینی زیاد موجب می شود که دارایی­ ها و درآمد بیشتر بیان شود. محافظه کاری نوشداروی لازم برای این خوشبینی بیش از حد است. کارول دِواین[4] (1963) استدلال می کند که فرونشاندن خوشبینی و القا بدبینی مشکل است. خوشبینی که یک ریال سود ایجاد می­ کند بیش از بدبینی ایجاد شده به وسیله یک ریال زیان است. پیامدهای خوشبینی بیش از اندازه وخیم­تر از پیامدهای بدبینی بیش از اندازه است. تحمل یک زیان واقعی در اثر تخمینی بیش از حد خوشبینانه نسبت به از دست دادن فرصت کسب سود ناشی از ارزش گذاری بیش از حد بدبینانه، جدی­تر است؛ زیرا احتمالاً سرمایه­گذاران، ‌حسابرس را برای زیان­های بیش نمایی ارزش خالص دارایی­ها و نه کم نمایی ارزش خالص دارایی­ ها مورد تعقیب قانونی قرار می­دهند. از آنجایی که با سهیم شدن مدیران در مالکیت شرکت، مسئله تعارض منافع تا حدود زیادی حل می­ شود؛ بنظر می رسد نیاز به مکانیزم­ های کنترل انگیزه های منفعت جویانه مدیران کاهش ­یابد. انتظار می رود حسابداری محافظه کار ، مسئله نمایندگی بین مدیران و سهامداران و همچنین هزینه های نمایندگی شرکت ها را از طریق تسهیل قرارداد کارآمد و اخذ تصمیمات کارآمد در مورد سرمایه گذاری، کاهش دهد. پیش بینی ما برآن است که نیاز به سیاست محافظه کاری حسابداری از سوی سهامداران در شرایطی بیشتر می شود که مسئله نمایندگی بین مدیران و سهامداران چشم گیرتر باشد. با توجه به تقاضای سهامداران، مدیران شرکت با بکارگیری استانداردهای بازبینی برای تشخیص اخبار خوب به عنوان بهره نه اخبار بد به شکل زیان به سهامداران خارجی ملحق می شوند و این کار را در راستای محافظه کاری حسابداری انجام می دهند. بنابراین، نظریه نمایندگی پیش بینی می کند که بین مالکیت مدیریتی و هزینه های نمایندگی، رابطه مثبتی برقرار می باشد(امیری،1389).

لذا در این تحقیق، فرضیات ذیل تدوین و آزمون خواهد شد:

• بین درصد مالکیت مدیران و محافظه کاری حسابداری رابطه وجود دارد.
• بین درصد سهام شناور آزاد و محافظه کاری حسابداری رابطه وجود دارد.

7-1 روش تحقیق

از نظر دانشمند علوم اجتماعی یا پژوهشگری که در علوم کاربردی تحقیق می­ کند، تحقیق عبارت است از فرایندی که پژوهشگر می­کوشد بدان وسیله پیچیدگیهای روابط متقابل بین افراد را بهتر درک کند. پژوهشگر با بهره گرفتن از روش های منظم (سیستماتیک) درباره کنشها و واکنشها، اطلاعاتی را جمع آوری می­ کند، درباره معنی یا مفهوم آنها می­اندیشد، به نتیجه­هایی می­رسد، آنها را ارزیابی می­ کند و

سرانجام این نتایج یا دستاوردها را ارائه می­دهد (اعرابی، 1383).

به طور خلاصه­تر می­توان گفت که تحقیق توصیفی آنچه را که هست توصیف می­ کند و به شرایط یا روابط موجود، عقاید متداول، فرایندهای جاری، آثار مشهود یا روندهای در حال گسترش توجه دارد. توجه آن در درجه اول به زمان حال است، هر چند غالبا رویدادها و آثار گذشته را نیز که به شرایط موجود مربوط می­شوند، مورد بررسی قرار می­دهد (بست، 1371).

این تحقیق از نظر هدف،تحقیقی کاربردی است زیرا به بررسی روابط متغیرها در بازار اوراق بهادار پرداخته است و به دنبال تبیین روابط و ارائه پیشنهادها جهت ارتقا کارایی بازار می باشد.در ضمن این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی می باشد.

8-1 قلمرو تحقیق

جامعه آماری: جامعه، بزرگترین مجموعه از موجودات است که در یک زمان معین، مطلوب ما قرار می گیرند و حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند که بین همه عناصر جامعه آماری مشترک و متمایز کننده جامعه آماری از سایر جوامع  باشند.

با توجه به اهمیت موضوع‌، قلمرو تحقیق از نظر زمانی ومکانی و موضوعی مورد توجه قرار گرفته است که بشرح ذیل می‌باشد:

قلمرو زمانی: قلمرو زمانی تحقیق در بر گیرنده اطلاعات 7 ساله شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از سال 1383 است. دوره زمانی تحقیق 6 ساله 83 تا 88 است ، با این وجود از آنجا که در معادلات تحقیق اطلاعات یک سال قبل نیز بعضا جزء متغیرهای مورد مطالعه است، از این رو اطلاعات 7 ساله جمع آوری شده است.

قلمرو مکانی: قلمرو مکانی تحقیق بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

قلمرو موضوعی: قلمرو موضوعی تحقیق، محافظه کاری حسابداری و مالکیت مدیریتی می باشد.

دلیل انتخاب جامعه فوق عبارت است از:

دسترسی به اطلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس ، امکان پذیر است.

مهمترین دلیل استفاده از شرکت های بورسی ثبت قیمت های پیشنهادی خرید و فروش سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران توسط کارگزاران است.

1-Accounting Standards

2- Agency Theory

[3] – بر اساس تئوری نمایندگی مدیران بدنبال حداکثر نمودن منافع خود می باشند که این منافع لزوما با منافع شرکت همسو نیست.

1 -karol devain

 

                                                     فهرست مطالب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحــه
چکیده
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه	1
2-1 بیان مسئله	3
3-1 بیان ضرورت و اهمیت موضوع	5
4-1 اهداف اصلی و فرعی	6
5-1 سوالات	7
6-1 فرضیه ها	7
7-1 روش تحقیق	8
8-1 قلمرو تحقیق   9-1 تعاریف مفهومی متغیرها                                                          1-9-1محافظه کاری                                                                              2-9-1مالکیت مدیران                                                                              3-9-1 سهام شناور آزاد                                                                           4-9-1 اندازه شرکت                                                                               5-9-1 اهرم مالی                                                                                   6-9-1 رشد شرکت	9   10 10 11 12 12 13 13
10-1 ساختار پایان نامه	13
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
1-2 مقدمه	15
2-2 مبانی نظری   1-2-2 تعریف محافظه کاری                                                                     2-2-2 بررسی اجمالی محافظه کاری                                                          3-2-2 تقاضا برای گزارشگری محافظه کارانه                                                 4-2-2 پیامدهای اقتصادی محافظه کاری                                                    5-2-2 مفاهیم قراردادی محافظه کاری                                                       6-2-2 مفاهیم قراردادی محافظه کاری و چشم انداز اطلاعات                             7-2-2 محافظه کاری و قراردادهای بدهی                                                      8-2-2 اقلام تعهدی و محافظه کاری                                                            9-2-2 تمایز بین محافظه­کاری پایدار و محافظه­کاری موقت حسابداری            10-2-2 محافظه کاری و قراردادهای جبران خدمات مدیریت                              11-2-2 محافظه کاری و اداره شرکت                                                          12-2-2 محافظه کاری و حاکمیت شرکتی                                                    13-2-2 محافظه کاری به عنوان معیار برای کیفیت سود                                   14-2-2 محافظه کاری سازوکاری موثر برای کاهش هزینه­ های نمایندگی               15-2-2 معیارهای ارزیابی محافظه کاری                                                      16-2-2 روش ها و مدل های اندازه گیری محافظه کاری                                   17-2-2 مالکیت اعضای هیات مدیره	16   16 17 19 20 23 26 30 31 32 33 33 34 36 38 39 42 52
3-2 پیشینه پژوهش                                                                                 1-3-2 تحقیقات خارجی                                                                        2-3-2 تحقیقات داخلی	53   53 60
فصل سوم :روش شناسی تحقیق   1-3 مقدمه                                                                                         2-3 روش تحقیق                                                                                  3-3 فرضیه های تحقیق                                                                           4-3 قلمرو تحقیق                                                                                  5-3 روش نمونه گیری و حجم نمونه                                                            6-3 روش جمع آوری داده ها                                                                     7-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها                                                               8-3 تعریف عملیاتی متغیرها و نحوه اندازه گیری                                            فصل چهارم:تجزیه وتحلیل داده ­ها 1-4 مقدمه                                                                                          2-4 مشخصات نمونه و آزمودنی ها                                                              3-4 فرایند استخراج اطلاعات                                                                    4-4 تجزیه و تحلیل آماری تحقیق                                                             فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات 1-5 مقدمه                                                                                           2-5  ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها                                                  3-5 نتایج تحقیقات پیشین                                                                      4-5 تحلیل نتایج                                                                                   5-5 پیشنهادات                                                                                     1-5-5 پیشنهادات کاربردی                                                                      2-5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آتی                                                             6-5 محدودیت های تحقیق                                                                      منابع فارسی                                                                                          منابع غیر فارسی                                                                                    چکیده انگلیسی	65 65 66 66 67 68 69 70   73 73 74 75   82 82 84 86 87 87 87 88 90 94

به باور اندیشمندان، یکی از اهداف ایجاد بستر یادگیری سازمانی و توسعه سازمان یادگیرنده همانا ایجاد زمینه و افزایش سطح خلاقیت و نوآوری در سازمان­هاست .

امروزه طبق نظریه های جدید مدیریت و سازمان ، یکی از مهمترین عناصر و وظایف مدیریت ،ایجاد زمینه های لازم برای بروز خلاقیت  ها و نوآوری ها به منظور ایجاد و تحول در سازمانها  جهت همگام شدن با محیط غیرقابل پیش بینی می باشد ( نژادایرانی ، 1381 ، 19 ).

«الوین تافلر» معتقد است محور موج سوم را خلاقیت و نوآوری تشکیل می دهد (آقایی فیشانی، 1377، ص پیشگفتار).«گاروین» نیز با دیدگاهی کاربردی سازمان همواره یادگیرنده را سازمانی معرفی می‌کند که در خلق، اکتساب و انتقال دانش و تعدیل و جایگزینی رفتارش با دانش و بینش جدید مهارت دارد(سلطانی تیرانی،1378،صص117-116). در همین راستا می توان چنین نتیجه گیری کرد که سازمان­های خلاق و نوآور سازمان­هایی همواره یادگیرنده هستند و یادگیری مهمترین فرصت برای ایجاد تغییر و تحول و همگام شدن با تغییرات محیطی است .

 

بیان مسأله

 

ﺑﻲﮔﻤﺎن ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮری ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ترقی ﻧﺨﻮاﻫـﺪ رﺳـﻴﺪ ﻣﮕـﺮ اﻳﻨﻜـﻪ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﻫﻤﮕـﺎم ﺑـﺎ ﺑﺨﺶ ﺷﻬﺮی، در ﺑﺨﺶ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﺧﻮد آنچنان تحولی اﻳﺠﺎد ﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ روﺳـﺘﺎﻳﻴﺎن ﻧﻴـﺰ ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ازﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﻮان و اﺳﺘﻌﺪاد ﺧﻮد ﺑﺮای ﻛﺴﺐ و ﻛﺎرﺑﺮد داﻧﺶ در ﭘﻴﺸـﺒﺮد  اﻫـﺪاف والای ﻛﺸﻮرﺷـﺎن  ﺑﻬﺮه ﺟﻮﻳﻨﺪ.

از یک طرف، ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻲازﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻛﺸـﻮرﻫﺎ در ﻣﻨـﺎﻃﻖروﺳﺘﺎﻳﻲ ﺳﻜﻮﻧﺖ دارﻧﺪ و ﺷﻐﻞ اصلی آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﻛﺸـﺎورزی اﺳـﺖ و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﻴﺎری ﭼﻮن اﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬاﻳﻲجامعه و رﺳـﻴﺪن ﺑـﻪ ﺧﻮدﻛﻔـﺎﻳﻲ در ﺗﻮﻟﻴـﺪات ﻛﺸـﺎورزی، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از ﺗﺨﺮﻳﺐ و ﻧﺎﺑﻮدی ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﺎک، آب و نیز جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهر ها و ﻏﻴـﺮه و از طرف دیگر پیشرفتهای اخیر در همه زمینه ها به خصوص کشاورزی مانند ایجاد محصولات ژنتتیکی و دستکاری شده، توجه و آگاهی  بیشتر مصرف­ کنندگان به محصولات غذایی سالم در بخش کشاورزی، بوجود آمدن تکنولوژی های ایجاد گلخانه ها و کشت و صنعت­های مدرن و غیره ﺗﻮﺟـﻪ ﺟـﺪی ﺑـﻪ ﺑﺨـﺶ ﻛﺸـﺎورزی و روستایی را  ﺿﺮوری ﻣﻲ ﺳﺎزد.  

در اﻳﺮان، ﺑﻌﺪ از اﺻﻼﺣﺎت ارضی، ﺷﺎﻫﺪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ اﻧـﻮاع ﻧﻈﺎﻣﻬـﺎی ﺑﻬـﺮه ﺑـﺮداری ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ تعاونی­ها در ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎورزی ﺑﻮده اﻳﻢ. اﻳـﻦ ﻧﻈﺎﻣﻬـﺎ را در ﻋﻤـﻞ ﻣـﻲ ﺗـﻮان اﺑﺰارﻫـﺎی ﻣـﺆﺛﺮ ﺑـﺮای  توجه به بخش  روﺳﺘﺎﻳﻲ کشور داﻧﺴﺖ و ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را در ﺣﻜﻢ  ، بخشی ﺿﺮوری از ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎی توسعه روستایی و ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ملی در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ.

سازمان تعاون روستایی ایران سازمانی است که وظیفه هدایت، نظارت و حمایت از بخش تشکل­های کشاورزی را بر عهده داردنگاهی اجمالی به تاریخچه این سازمان به شرح زیر می باشد :

سازمان مرکزی تعاون روستایی در سال 1342 تاسیس شد و دولت وقت ایران تعهد کرد که به سرویس های تکنیکی، آموزشی، تجاری و کمک اعتباری به شرکت تعاونی های گروهی و فردی کشاورزی ادامه دهد. باوجود شبکه گسترده تعاونی­های روستائی وکشاورزی بعنوان دو بال توانمند دولتی(سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران ) وغیردولتی(شبکه تعاونی روستائی ایران ) بخش کشاورزی را درحصول اهداف استراتژیک خرید محصولات کشاورزی و پایداری و تنظیم بازار و توسعه پایدار روستا نقش اساسی ایفا می­نماید.

در حال حاضر سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران بر اساس قانون عهده­دار امر هدایت، حمایت و نظارت شبکه گسترده تشکل­های بخش کشاورزی در کشور می باشد.

از زمان تاسیس این سازمان تاکنون تغییرات شگرفی در عرصه­ جهانی شکل گرفته و نیازها ی جدیدی بوجود آمده است و بسیاری از سازمان­ها و شرکتها در این تغییرات به چالش کشیده شده و از بین رفته­اند، تنها سازمان­هایی توانسته اند به حیات خویش ادامه دهند که درک درستی از تغییرات محیطی که در آن هستند داشته اند .

سازمان  تعاون روستایی نقش بزرگی در توسعه بخش روستایی کشور داشته و دارد. از بدو تاسیس این سازمان بیش از50  سال می گذرد و در طی این سالها  شرایط جامعه و سازمان­ها تغییرات بسیاری کرده است. همانگونه که اشاره گردید سازمان­های امروزی برای اینکه بتوانند خود را با آهنگ تغیرات محیطی هماهنگ کنند و همچنان موثر و پیشرو  باشند باید به سازمان­های یادگیرنده از محیط تبدیل شوند .که در این میان نقش خلاقیت کارکنان سازمان­ها در این امر بسیار مهم و حیاتی است.

 

با توجه به نقش پررنگ سازمان تعاون روستایی در توسعه بخش کشاورزی کشور، به طورکلی تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که آیا بین سازمان یادگیرنده و مولفه­های آن  با  خلاقیت کارکنان در سازمان تعاون روستایی استان آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد؟

 

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

در اصل 44 قانون اساسی، نظام اقتصادی کشور بر سه پایه دولتی، تعاونی و خصوصی برنامه‌ریزی شده است. سهم بخش تعاون در اقتصاد کشور در راستای اجرای سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی باید از 5 درصد فعلی به 25 درصد افزایش یابد. اما به‌نظر می‌رسد بخش تعاون به مانند دیگر بخش‌های اقتصادی روند پرسرعتی را در راستای سیاست‌های اصل 44 ندارد.

استفاده بهینه و توانمندسازی بخش­های اقتصادی هدف اصلی تمام نظام­های اقتصادی است.در این میان با توجه به اهمیت یافتن بخش تعاون از یک طرف و از طرف دیگر اقتصاد روستایی از دیدگاه مبانی نظری و ظرفیت های بالقوه موجود در آنها، عوامل مؤثر و راه های بالفعل درآوردن این ظرفیت ها بیش از پیش اهمیت یافته است.

از آنجا که روحیه مشارکت و همکاری در میان روستاییان بالا است اما فن و هنر مدیریت در آنها پایین است بنابراین آموزش، ایجاد و شکل گیری اصل مدیریت تعاون، شرکت های تعاونی روستایی وکشاورزی را  قادر می­سازد تا به طور حرفه ای به فعالیت بپردازند. هدایت مدیریت تعاونی ها باعث می شود تا اعضا نه تنها بدانندکه چه کاری انجام دهند بلکه درک کنند که چرا باید آن کار را انجام دهند. هدف از توسعه بخش تعاون در ممالک در حال توسعه این است که از این طریق، نه تنها به توانمندسازی شیوه ­های کهنه اقتصادی پرداخته شود، بلکه بدین وسیله شرایط اقتصادی ـ اجتماعی عادلانه­تری برقرار گردد.

 

سازمان تعاون روستایی ایران متولی بخش بزرگی از تشکل­های تعاونی در کشور است و می تواند در تحقق سهم تعاون از اقتصاد کشور نقشی فعال و پررنگ ایفا نماید . این سازمان برای ادامه حیات‏ خود در محیط بی‏ثبات و متغیر کنونی باید سنت‏ها و عادت‏های منسوخ گذشته را کنار گذاشته  و به یک سازمان یادگیرنده تبدیل شود و در پی خلاقیت، نوآوری و نوجویی مستمر جهت توسعه پایدار خود باشد.

ﺑﺮرﺳﻲ رابطه بین مولفه­های سازمان یادگیرنده  و میزان خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی در شرایط جدید  که کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته است ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ دﻳـﺪی روﺷـﻦ  از ﻧﻘـﺎط ﻗﻮت و ﺿﻌﻒ این سازمان  با توجه به شرایط متغیر و رقابتی جهان امروز ﭘﻴﺶ روی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰان و ﻣﺪﻳﺮان ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ساختار سازمان  تعاون روستایی در جهت تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده به چالش کشیده شده و مورد ارزیابی مجدد  قرار گیرد تا این سازمان بتواند همچنان به نقش خود در جهت هدایت ، حمایت و نظارت بر تشکل­های روستایی با توجه به مقتضیات زمان عمل نماید.

 

 

 

 

 

اهداف تحقیق

این تحقیق بر روی کارکنان سازمان  تعاون روستایی استان آذربایجان­شرقی  به منظور تعیین رابطه  بین مولفه­های سازمان یادگیرنده و خلاقیت کارکنان این سازمان انجام خواهد گرفت که  اهداف زیر در آن دنبال می شود :

هدف کلی

          تعیین رابطه و اولویت­ بندی مولفه­های سازمان یادگیرنده با خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی استان آذربایجان­شرقی

 

اهداف اختصاصی

 

– تعیین رابطه بین یادگیری مستمر کارکنان و خلاقیت آنها در سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

– تعیین رابطه بین سطح پرسش و گفتگو در سازمان و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

– تعیین رابطه بین تشویق حس همکاری و یادگیری و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

– تعیین رابطه بین توانمندسازی کارکنان  و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

– تعیین رابطه بین­طراحی و اجرای سیستم های یادگیری و خلاقیت­کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

– تعیین رابطه بین مرتبط بودن سیستم با محیط و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

– تعیین رابطه بین رهبری استراتژیک  و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی

 

فرضیه­ های تحقیق

 

• بین سازمان یادگیرنده و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

1-1. بین یادگیری مستمر کارکنان و خلاقیت آن­ها در سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی رابطه وجود دارد.

1-2. بین سطح پرسش و گفتگو در سازمان و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

1-3. بین تشویق حس همکاری و یادگیری و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

1-4. بین توانمندسازی کارکنان و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

1-5. بین طراحی و اجرای سیستم های یادگیری و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

1-6. بین مرتبط بودن سیستم با محیط خود و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

1-7. بین رهبری استراتژیک و خلاقیت کارکنان سازمان تعاون روستایی آذربایجان­شرقی رابطه وجود دارد.

 

 

فهرست مطالب

فصل اول (کلیات تحقیق ):  

بخش اول – کلیات (1-1) ————————  3

مقدمه ————————  3

بیان مسئله ————————  5

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق———————— 6

اهداف تحقیق———————— 8

هدف کلی ————————  8

اهداف اختصاصی ————————  8

فرضیه های تحقیق ————————  9

تعریف مفهومی متغیرها( سازمان یادگیرنده )  ————————  10

تعریف مفهومی متغیرها (خلاقیت) ————————  11

تعریف متغیرها به صورت عملیاتی( سازمان یادگیرنده )  ————————  12

تعریف متغیرها به صورت عملیاتی ( خلاقیت ) ————————  13

مدل تحلیلی تحقیق———————— 15

مدل عملیاتی متغیر پیش بین ( سازمان یادگیرنده )———————— 16

مدل عملیاتی متغیر ملاک ( خلاقیت )———————— 17

بخش دوم – ادبیات و پیشینه پژوهش(1-2):

زیر بخش اول – سازمان یادگیرنده (1-2-1) ————————  18  

اهمیت سازمان یادگیرنده ————————  18

تاریخچه ————————  20

خاستگاه طرح ایده‏سازمان یادگیرنده ————————  21

سازمان یادگیرنده بسترساز مزیت‏های رقابتی ————————  25

یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده ————————  26

تعریف یادگیری سازمانی ————————  27

تعریف سازمان یادگیرنده ————————  27

انواع یادگیری سازمانی ————————  29

یادگیری یک حلقه‌ای ————————  29

یادگیری دوحلقه‌ای ————————  30

یادگیری دوگانه( سه حلقه ای ) ————————  30

یادگیری ارثی،تجربی و نیابتی ————————  31

تبیین مدل سازمان یادگیرنده ————————  32

ویژگی‏های یک سازمان یادگیرنده ————————  33

اصول ﺳﻨﮕﻪ ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه ————————  33

مهارت شخصی ————————  33

الگو های ذهنی ————————  34

چشم انداز ( وجود آرمان گرایی ) ————————  34

یادگیری تیمی ————————  35

تفکر سیستمی ————————  36

الگوی ﺳﻨﮕﻪ ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه ————————  37

نظریه واتکینز و مارسیک ————————  38

الگوی واتکینز و مارسیک برای سازمان یادگیرنده ————————  39

خلاصه دیدگا هها درباره ویژگی هاومولفه های سازمان یادگیرنده ————————  40

الگوی پیاده سازی سازمان یادگیرنده ————————  41

نقش رهبر در سازمان‌های یادگیرنده ————————  43

استراتژی های رهبری اثربخش در راهبری تغییرات سازمان یادگیرنده ————————  46

استراتژی افراد متعهد به تغییرات ————————  46

استرتژی همه جانبه نگری در تغییرات سازمان یادگیرنده ————————  46

استراتژی مدیریت بر بازخوردهای ناشی از تغییرات سازمان یادگیرنده ————————  46

استراتژی اعتماد سازی در درون سازمان یادگیرنده ————————  47

استراتژی تحول پذیر نمودن کارکنان سازمان یادگیرنده ————————  47

استراتژی مدیریت بر مقاومت های توده ای در مقابل تغییرات ————————  47

استراتژی ایجاد زبان مشترک بین ایجاد کنندگان و مجریان تغییر ————————  48

زیر بخش دوم- خلاقیت (1-2-2)  ————————  49

 مقدمه ( خلاقیت ) ————————  49

ماهیت خلاقیت ————————  50

تفاوت خلاقیت و نوآوری ————————  51

ابعاد خلاقیت ————————  52

بعد شناختی ————————  52

بعد انگیزشی ————————  53

موانع خلاقیت ————————  54

موانع شناختی ————————  54

موانع عاطفی ————————  55

موانع اجتماعی ————————  55

عوامل مؤثر در رشد خلاقیت ————————  56

ویژگیها و مولفه های خلاقیت ————————  59

مولفه های خلاقیت از دید دانشمندان مختلف ————————  59

خلاقیت‌ در سازمان‌ ها ————————  60

فرایند پنج مرحله‏ای معرفی خلاقیت در سازمان‏ها ————————  61

استراتژیهای افزایش خلاقیت سازمانی ————————  63

استراتژی تبدیل سازمان به سازمان یادگیرنده ————————  63

استراتژی ایجاد فرهنگ خلاقیت سازمانی ————————  63

استراتژی پذیرش شکست در سازمان ————————  64

استراتژی تغییر دیدگاه مدیریت بر افراد خلاق ————————  65

ویژگی‏های سازمان خلاق ————————  65

مدل‏های خلاقیت و نوآوری سازمانی ————————  66

عوامل بازدارنده خلاقیت ————————  66

زیر بخش سوم –  ارتباط متغیرهای تحقیق با یکدیگر (1-2-3) ————————  68

ارتباط سازمان یادگیرنده با خلاقیت کارکنان ————————  68

رابطه بین یادگیری مستمر کارکنان و خلاقیت ————————  69

رابطه بین پرسش و گفتگو در سازمان و خلاقیت کارکنان ————————  71

رابطه بین تشویق حس همکاری و یادگیری و خلاقیت کارکنان ————————  71

رابطه بین توانمندسازی کارکنان و خلاقیت کارکنان ————————  73

رابطه بین طراحی و اجرای سیستمهای یادگیری و خلاقیت کارکنان ————————  75

رابطه بین مرتبط بودن سیستم با محیط خود و خلاقیت کارکنان ————————  75

رابطه بین رهبری استراتژیک و خلاقیت کارکنان ———————— 77

زیر بخش چهارم – پیشینه تحقیق (1-2-4) ————————  78

تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور  ————————  79

تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور ————————  82

جمع بندی و نتیجه گیری فصل اول ————————  86

فصل دوم – روش تحقیق – تجزیه و تحلیل داده ­ها:

بخش اول – روش تحقیق(2-1)  ————————  88

مقدمه ————————  88

چهارچوب نظری تحقیق ————————  88

جامعه و نمونه آماری  ————————  90

ابزار گردآوری اطلاعات ————————  91

تقسیم بندی سوالات پرسشنامه ————————  91

روایی و پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات ————————  92

بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامه سازمان یادگیرنده بر اساس نظریه  (واتکینز- مارسیک) ————————  93

بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامه خلاقیت بر اساس مدل پلسک ————————  94

روش انجام کار و شیوه ­های تجزیه و تحلیل داده های آماری ————————  95

بخش دوم  – تجزیه و تحلیل داده ها – یافته های توصیفی ————————  96

تحلیل توصیفی مشاهدات و داده ها ————————  96

فراوانی سازمان یادگیرنده ————————  96

فراوانی خلاقیت کارکنان ————————  97

آماره های توصیفی مولفه های سازمان یادگیرنده ————————  98

 

آزمون فرضیات ————————  99

آزمون کلموگرف اسمیرنوف – سازمان یادگیرنده  ————————  99

آزمون کلموگرف اسمیرنوف –  خلاقیت ————————  99

آزمون فرضیه اصلی ————————  100

آزمون فرضیه فرعی 1 ————————  101

آزمون فرضیه فرعی 2 ————————  102

آزمون فرضیه فرعی 3 ————————  103

آزمون فرضیه فرعی 4 ————————  104

آزمون فرضیه فرعی 5 ————————  105

آزمون فرضیه فرعی 6 ————————  106

آزمون فرضیه فرعی 7 ————————  107

اولویت بندی اهمیت مولفه های سازمان یادگیرنده در ارتباط با خلاقیت کارکنان———————— 108

ضرایب تعیین مدل ها ————————  108

برآوردضرایب مدل­ها و آزمون معنی­داری  ————————  109

ترتیب اولویت مولفه­های سازمان یادگیرنده  ————————  110

فصل سوم – نتایج و بحث  

بخش اول – یافته های پژوهش (3-1)  ————————  112

نتیجه گیری کلی  ————————  114

بخش دوم – پیشنهادهای کاربردی و پژوهشی (3-2) ————————  115

پیشنهادهای کاربردی  ————————  115

پیشنهادهایی پژوهشی  ————————  121

مشکلات و محدودیتهای تحقیق ————————  122

منابع فارسی ————————  123

منابع خارجی ————————  128

پیوست­ها :

پرسشنامه سازمان یادگیرنده ————————  134

پرسشنامه خلاقیت بر اساس مدل پلسک ————————  136

سازمان تعاون روستایی ————————  138

تاریخچه و سیرتکاملی تعاون در ایران ————————  138

ماموریت و وظایف سازمان ————————  140

اهم برنامه های هدایتی سازمان مرکزی تعاون روستایی ————————  141

اهم برنامه های حمایتی سازمان مرکزی تعاون روستایی ————————  141

اهم برنامه های نظارتی سازمان مرکزی تعاون روستایی ————————  142

استراتژی های کلان سازمان ————————  143

فناوری اطلاعات و هدایت ————————  143

فناوری اطلاعات و حمایت ————————  144

فناوری اطلاعات و نظارت و مراقبت ————————  144

سازمان تعاون روستایی آذربایجان شرقی ————————  146

آموزش و توسعه تعاون روستائی ————————  146

تهیه و توزیع کالاهای مصرفی ————————  147

خرید و فروش محصولات کشاورزی ————————  147

خدمات فنی و کشاورزی ————————  148

صنایع تولیدی و تبدیلی ————————  148

اعتبارات روستائی ————————  148

نظارت و کنترل ————————  148

خلاصه انگلیسی ————————  149