• عوامل طبقه بندی مشتریان بانک سامان کدامند؟
• مشتریان بانک سامان به چند طبقه تقسیم میشوند؟

برای پاسخ به این دو سوال ابتدا شاخص هایی که در سودآوری بانک موثر است توسط استاد مشاور جناب آقای دکتر علی اصغر انواری و همینطور خبرگان بانکی که متشکل از مدیران ارشد و عالی بانک سامان و همچنین روسای چند شعبه ممتاز بانک بوده، مشخص شده و سپس وزن هر شاخص با توجه به درجه اهمیت هر شاخص مشخص می­ شود. در ادامه نیز با بهره گرفتن از دو تکنیک تاکسونومی و الگوریتم K میانگین(K_means) به طبقه بندی مشتریان بانک سامان با توجه به نظر خبرگان بانکی، در چهار طبقه انجام شد. داده ­های مورد بررسی اطلاعات حساب­های یک نمونه 2000 تایی از مشتریان بانک بوده که به صورت تصادفی و با بهره گرفتن از نرم­افزار Qlickview بدست آمده است.

درانتها نیز با توجه به نتایج بدست آمده و با نظر خبرگان روش تاکسونومی به عنوان روش اصلی جهت طبقه ­بندی مشتریان انتخاب گردید.

واژگان کلیدی: طبقه بندی مشتریان، شاخص ­های موثر بر سودآوری، روش تاکسونومی، الگوریتم K-means، بانک سامان

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                              شماره صفحه

فصل اول (مقدمه و کلیات طرح تحقیق) 1

1-1 تعریف مساله: 2

2-1 اهداف تحقیق: 4

3-1 سوالات تحقیق: 4

4-1 مواد و روش انجام تحقیق : 5

1-4-1 روش تجزیه تحلیل داده ها تحقیق: 5

2-4-1 روش گرد آوری اطلاعات و داده ها 6

5-1 جنبه جدید بودن و نوآوری: 6

فصل دوم (مبانی نظری تحقیق) 7

1-2 مقدمه: 8

2-2 طبقه بندی  مشتریان. 9

3-2 سودآوری بانک: 10

4-2 مراحل ایجاد و گسترش فرهنگ مشتری مداری در سازمان. 11

1-4-2 شناخت مشتریان. 11

2-4-2 طبقه بندی یا خوشه بندی مشتریان. 12

3-4-2 تعامل با مشتریان. 13

4-4-2 هماهنگی رفتارهای سازمان با مشتری.. 13

5-4-2 ارزش به خواسته مشتری.. 14

6-4-2 تلاش برای ایجاد و تداوم وفاداری در مشتریان. 14

7-4-2 سنجش میزان رضایت مشتری.. 15

5-2 آغاز بانکداری.. 16

1-5-2 تاریخچه بانکداری.. 17

1-1-5-2 بانکداری در دورۀ قدیم. 17

2-1-5-2 بانکداری در قرون وسطی (از قرن پنجم تا پانزدهم میلادی) 18

3-1-5-2 بانکداری در دوره جدید (از قرن پانزدهم به بعد) 19

2-5-2 بانکداری در ایران. 20

1-2-5-2 تشکیل بانک مرکزی.. 20

2-2-5-2 بانکداری.. 21

3-5-2 اهداف و وظایف بانک ها 22

6-2 مطالعات پیشین : 26

1-6-2 مطالعات انجام گرفته در خارج از کشور: 26

2-6-2 مطالعات انجام گرفته در داخل کشور : 32

7-2 تکنیک تاکسونومی: 44

: 53

فصل سوم (روش تحقیق) 55

1-3 مقدمه: 56

2-3 آشنایی با بانک سامان : 57

3-3 روش تحقیق : 59

4-3 جامعه و نمونه آماری : 59

5-3 روش گردآوری اطلاعات : 60

6-3 ابزار گردآوری اطلاعات : 60

7-3 روش تجزیه تحلیل داده ها : 61

8-3 شاخصهای طبقه بندی مشتریان در بانکها : 62

9-3 شاخصهای طبقه بندی مشتریان در بانک سامان : 65

1-9-3 سپرده‌ها : 66

1-1-9-3 میانگین موجودی سپرده های بانکی : 67

2-1-9-3 سپرده قرضالحسنه: 67

1-2-1-9-3 سپرده قرض الحسنه پس انداز ریالی و ارزی: 67

2-2-1-9-3 سپرده قرض الحسنه پس انداز جاری: 69

3-1-9-3 سپرده های سرمایهگذاری مدت‌دار: 70

1-3-1-9-3 سپرده‌ سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی : 70

2-3-1-9-3 سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت ویژه ریالی و ارزی : 71

3-3-1-9-3 سپرده‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت (یک الی پنج‌ساله): 72

2-9-3 تسهیلات : 73

1-2-9-3 تعریف تسهیلات ( Credit Definition) 73

2-2-9-3  اهمیت اقتصادی تسهیلات از نظر وام دهنده 74

3-2-9-3 اهمیت اقتصادی تسهیلات از نظر وام گیرنده 75

4-2-9-3 اهمیت تسهیلات از نظر اقتصاد ملّی 76

5-2-9-3 انواع تسهیلات 77

3-9-3 بانکداری اینترنتی و بانکداری الکترونیکی 81

1-3-9-3 بانکداری الکترونیک و خدمات الکترونیکی.. 81

2-3-9-3 بانکداری اینترنتی.. 83

3-3-9-3 مزایای بانکداری اینترنتی و الکترونیکی: 83

4-3-9-3 مطالعات انجام شده در زمینه بانکداری الکترونیکی و اینترنتی : 86

4-9-3 کارمزدهای پرداختی مشتری: 87

فصل چهارم (تجزیه و تحلیل داده ها) 88

/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%b7%d8%b1%d8%a7%d8%ad%db%8c-%d9%85%d8%af%d9%84%db%8c-%d8%ac%d9%87%d8%aa-%d8%b7%d8%a8%d9%82%d9%87-%d8%a8%d9%86%d8%af%db%8c-%d9%85%d8%b4%d8%aa/

 

1-4 مقدمه. 89

2-4 وزندهی معیارها و شاخصهای طبقه بندی مشتریان و تعیین تعداد طبقات توسط خبرگان. 89

3-4 طبقه بندی مشتریان با بهره گرفتن از الگوریتم K-means. 90

1-2-4 نرمال سازی داده ها 90

4-4 طبقه بندی مشتریان با بهره گرفتن از تکنیک تاکسونومی.. 96

1-4-4 مرحله مشخص نمودن و وزن دهی شاخصها 96

2-4-4 مرحله تشکیل ماتریس داده ها 97

3-4-4 مرحله نرمالسازی داده ها 99

4-4-4 تعیین فاصله مرکب بین گزینه ها 101

6-4-4 تحدید و طبقه بندی گزینه ها 102

فصل پنجم (نتیجه ­گیری و پیشنهادات) 114

1-5 مقدمه. 108

2-5 مروری بر فصول گذشته: 108

3-5 تجزیه وتحلیل نتایج طبقه بندی انجام شده: 109

1-3-5 تجزیه و تحلیل طبقهبندی انجام شده با بهره گرفتن از الگوریتم K-means : 109

2-3-5 تجزیه و تحلیل نتایج طبقهبندی مشتریان با بهره گرفتن از تکنیک تاکسونومی: 110

4-5 نتیجهگیری در خصوص انتخاب مدل ایده آل برای طبقه بندی مشتریان بانک: 111

5-5 دستاوردهای تحقیق: 114

6-5 محدودیتهای تحقیق.. 115

7-5 پیشنهادت برای بانک با توجه به نتایج بدست آمده: 115

8-5 زمینه تحقیقات آتی: 116

منابع 118

1-6 منابع فارسی.. 119

2-6 منابع لاتین.. 125

 

 

 

فهرست جداول و نمودارها

عنوان                                                                                                                              شماره صفحه

جدول 1-2: جدول مطالعات انجام گرفته در زمینه طبقه بندی مشتریان. 26

جدول 1-3 . شاخصهای اندازه گیری اعتبار مشتریان. 63

جدول 2-3: جدول شاخصهای طبقه بندی مشتریان از دیدگاه خبرگان بانک.. 65

جدول3-3: جدول مطالعات انجام شده در زمینه بانکداری الکترونیکی و اینترنتی.. 86

جدول 1-4 : شاخصها به همراه وزن اصلی هر شاخص… 89

جدول 2-4 : جدول نرمال شده برای طبقه بندی با الگوریتم K-means. 91

جدول 3-4 : جدول نرمال و وزین شده برای طبقه بندی با الگوریتم K-means. 92

جدول 4-4 : اولین مراکز طبقه بندی گزینه ها 93

جدول 5-4 : جدول تکرارهای انجام شده جهت طبقه بندی.. 93

جدول 6-4 : جدول مراکز آخرین طبقه بندی.. 95

جدول 7-4 : جدول خلاصه طبقه بندی مشتریان با الگوریتم K-means. 95

نمودار 1-4: نمودار طبقه بندی مشتریان با بهره گرفتن از الگوریتم K-means. 96

جدول 8-4 : جدول شاخصها و وزنهای اصلی شاخصها 96

جدول 9-4 : جدول داده های اولیه. 97

جدول 10-4 : جدول وزین شده 98

جدول 11-4 : میانگین و انحراف معیار داده ها 99

جدول 12-4 : جدول داده های نرمال شده 100

جدول 13-4 : جدول کمترین مقدار فاصله. 101

جدول 14-4 : جدول شرایط گروهبندی انجام شده 102

جدول 15-4: جدول طبقه بندی انجام شده برای هر مشتری.. 103

جدول 16-4: جدول خلاصه طبقه بندی انجام شده با بهره گرفتن از تکنیک تاکسونومی.. 105

نمودار 2-4: نمودار طبقه بندی مشتریان با بهره گرفتن از تکنیک تاکسونومی.. 106

جدول 1-5: جدول نظرسنجی از خبرگان جهت تایید روش اصلی.. 112

 

فصل اول

 

مقدمه و کلیات طرح تحقیق

 

1-1 تعریف مساله:

با رشد روز افزون مراکز مالی و بانکهای مختلف در سطح جامعه و اقتصاد ایران لزوم شناخت مشتریان و برطرف نمودن نیازهای اقتصادی آنها با توجه به سطح درآمد و سطح اقتصادی آنها در شرایط کنونی بصورت کاملا مشخصی برای هر موسسه مالی و بانکی، احساس می شود.

جهت اطلاع از نیازهای مشتریان و اینکه آنها به چه نوع خدماتی نیاز دارند لازم است آنها را در طبقات مشخصی قرار داده، بطوریکه هر طبقه نشان دهنده مشخصات و سطح توقع و نیازهای فرد باشد، لذا بایستی به طراحی یک مدل طبقه بندی و دسته بندی مشتریان، با بهره گرفتن از شاخصهای حیاتی برای موسسه یا بانک پرداخت.

گفتنی است در این تحقیق، طبقه بندی مورد نظر بر اساس شاخص ­هایی انجام گرفته است که در سودآوری بانک نقش بسزایی دارند.

در نتیجه در هر طبقه، مشتریان مشابهی قرار می گیرند که از لحاظ شاخص ­های مورد بررسی که در فصل سوم بصورت کامل تشریح شده اند، با یکدیگر دارای وجه تشابه می باشند، نتایج این طبقه بندی می تواند به مدیران و روسای بانکها در وهله اول جهت اینکه مشتریان سودآور دارای چه شاخص ­هایی بوده و در وهله دوم در جهت افزایش سودآوری موسسه مالی لازم است رضایت کدام دسته از مشتریان را بیشتر از سایر طبقات برآورده سازد، یاری رساند.

در نتیجه داشتن یک مدل طبقه بندی و بکار گرفتن این مدل جهت اولویت بندی مشتریان برای هر بانک و موسسه مالی جهت نیل به اهداف استراتژیک و اصلی آن بنگاه اقتصادی ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد.

 

 

کارکردهای طبقه بندی مشتریان در بانک­ها و موسسات مالی را میتوان به شرح زیر برشمرد:

• تعیین اولویت های استراتژیک و جهت دهی فعالیت های بانک
• شناسایی خدمات سودآور
• ارزیابی عملکرد شعب بر اساس معیارهای جذب و حفظ مشتری سودآور
• شناسایی گروه های سودآور مشتری
• افزایش رضایت مشتریان سودآور و مدیریت مشتریان زیان آور
• بازاریابی هدفمند و برنامه ریزی ویژه برای گروه ها
• پایش مداوم مشتریان و گروه ها
• کنترل خروج مشتریان از گروه های سودآور
• تقویت پایداری سپرده ها
• شناسایی اولویت‏های تبلیغاتی و بازاریابی (از حیث خدمات برتر، بازارهدف خدمات مختلف و نیازهای گروه‏های مختلف)
• مشخصات جمعیت شناختی، جغرافیایی، روان شناختی و رسانه شناختی
• سبک زندگی
• الگوی مصرف و میزان استفاده آنها
• عقیده نسبت به کالا
• درآمدزایی فرد برای سازمان
• سودآوری مشتری

2-1 اهداف تحقیق:

بصورت کلی اهدافی که از طبقه بندی مشتریان حقیقی که در این تحقیق دنبال می شود به شرح زیر می­باشد:

• مشخص نمودن عوامل مهم و تاثیرگذار و شاخص های تعیین کننده جهت طبقه بندی مشتریان حقیقی بانک سامان؛
• طبقه بندی مشتریان حقیقی بانک سامان و مشخص نمودن تعداد طبقات این دسته از مشتریان.

 

3-1 سوالات تحقیق:

سوال 1 : عوامل و شاخصهای طبقه بندی مشتریان حقیقی بانک سامان کدامند؟

سوال 2 : مشتریان حقیقی بانک سامان به چند طبقه تقسیم می­شوند؟