چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………… 1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

• مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….3
• بیان مسئله و چگونگی برگزیدن موضوع پژوهش…………………………………………………………………..3

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش……………………………………………………………………………………………………4

1-4- اهداف پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………………6

1-5- سوالات پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………..7

1-6- فرضیه‌های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………….8

1-7- متغیرها و مدل پژوهش………………………………………………………………………………………………………….9

1-8- روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………11

1-9- روش‌ها و ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………….12

1-10-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات……………………………………………………………………………………………12

1-11- قلمرو پژوهش………………………………………………………………………………………………………………….13

1-12- جامعه و نمونه آماری پژوهش……………………………………………………………………………………………13

1-13- تعاریف واژگان کلیدی (تعاریف عملیاتی واژگان)………………………………………………………………..13

1-14- ساختار پژوهش………………………………………………………………………………………………………………..14

1-15- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………………………………15

 

فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده

بخش اول : مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………………..17

2 – 1مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….17

2-2- محافظه کاری در گزارشگری مالی………………………………………………………………………………………..18

3-2-موضوعات مفهومی محافظه کاری………………………………………………………………………………………….24

4-2- معیارهای ارزیابی محافظه کاری……………………………………………………………………………………………26

5-2-عدم تقارن زمانی سود به عنوان معیاری از محافظه کاری …………………………………………………………28

6-2- رابطه عدم تقارن زمانی سود با نسبت MTB ……………………………………………………………………….32

7-2- معیارهای محافظه کاری ……………………………………………………………………………………………………..33

بخش دوم :انحرافات سود پیش بینی شده ………………………………………………………………………………………43

1-2 – سود حسابداری…………………………………………………………………………………………………………………42

2-2-تعریف سود حسابداری………………………………………………………………………………………………………..44

4-2-اهمیت سود………………………………………………………………………………………………………………………..46

5-2-اهداف گزارشگری سود………………………………………………………………………………………………………..47

6-2-نقش اطلاعاتی سود……………………………………………………………………………………………………………..48

7-2-سرمایه در مقایسه با سود………………………………………………………………………………………………………49

8-2-مفاهیم سود………………………………………………………………………………………………………………………..50

9-2 -دقت پیش ­بینی سود در عرضه اولیه سهام……………………………………………………………………………….66

10– 2- روش­های پیش ­بینی سود…………………………………………………………………………………………………67

11-2- پیشینه تحقیقات  انجام شده در خارج از کشور…………………………………………………………………….71

12-2 -پیشینه تحقیقات  انجام شده در داخل کشور………………………………………………………………………..76

 

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………79

3-2- جامعه آماری پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..79

3-3- تعیین حجم نمونه پژوهش …………………………………………………………………………………………………79

3-4- اهداف مشخص تحقیق……………………………………………………………………………………………………….82

3-5- فرضیه‌های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………….84

3-6- روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………..85

3-7- روش و ابزار جمع‌ آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………85

3-8- تعریف متغیرها و نحوه محاسبه آن ها  …………………………………………………………………………………86

3-9- تعاریف عملیاتی متغیرها……………………………………………………………………………………………………..87

3-10- مدل‌های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………..89

3-11- اعتبار درونی و برونی پژوهش …………………………………………………………………………………………..90

3-12- روش واکاوی مدل‌ها و آزمون فرضیات……………………………………………………………………………….91

3-13- روش داده‌های پانل…………………………………………………………………………………………………………..92

3-14- روش اثراث ثابت……………………………………………………………………………………………………………..93

3-15- آزمون چاو یا F مقید………………………………………………………………………………………………………..94

3-16- آزمون هاسمن………………………………………………………………………………………………………………….95

/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%aa%d8%a7%d8%ab%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d8%a7%d9%81%d8%b8%d9%87-%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%ad%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c/

 

3-17- آزمون معنی دار بودن مدل…………………………………………………………………………………………………96

3-18- آزمون معنی دار بودن ضرایب …………………………………………………………………………………………..96

3-19- آزمون مربوط به بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها……………………………………………………………….97

3-20- آزمون‌های مربوط به مفروضات مدل رگرسیون خطی……………………………………………………………97

3-21-  فرض نرمال بودن باقیمانده‌ها …………………………………………………………………………………………..97

3-22- فرض عدم وجود هم‌خطی بین متغیرهای مستقل …………………………………………………………………98

3-23- فرض مستقل بودن باقیمانده‌ها…………………………………………………………………………………………..99

3-24- فرض عدم وجود ناهمسانی واریانس ها میان باقیمانده‌ها……………………………………………………….99

• 25- فرض عدم وجود خطای تصریح مدل و خطی بودن مدل……………………………………………………100

 

 

 

فصل چهارم: نتایج

4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….103

4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………103

4-3- آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته تحقیق ………………………………………………………………………105

4-4- بررسی همبستگی میان متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………110

4-5- بررسی هم‌خطی میان متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………..112

4-6- نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های تحقیق……………………………………………………………………………..113

4-7- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………………..131

 

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….133

5-2-فرضیه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………136

5-3- نتایج آزمون فرضیه…………………………………………………………………………………………………………..137

5-4- محدودیت‌های تحقیق……………………………………………………………………………………………………….141

5-5- پیشنهادهای مبتنی بر نتایج تحقیق……………………………………………………………………………………….142

5-6- پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آینده…………………………………………………………………………………..143

 

فهرست منابع

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………145

منابع غیرفارسی…………………………………………………………………………………………………………………………150

پیوست ها………………………………………………………………………………………………………………………………..156

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………..162

 

 

.

چکیده:

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر محافظه‌کاری حسابداری بر میزان انحرافات سود پیش بینی شده توسط مدیریت است. این پژوهش از نوع مطالعه کتابخانه‌ای و تحلیلی- علی بوده و مبتنی بر تحلیل داده‌های تابلویی (پانل دیتا) است. در این پژوهش اطلاعات مالی 108 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1386 تا 1391 بررسی شده است (648 شرکت – سال). برای تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده‌ی پژوهش از نرم‌افزارهای 20 Spss، 7 Eviews و 16 Minitab استفاده شده است. نتایج تحقیق در ارتباط با تایید فرضیه اول پژوهش نشان می‏دهد که بین سطح محافظه کاری و انحرافات پیش بینی مدیریت از سودهای آتی ارتباط معنادار و مستقیمی وجود دارد. در ادامه با توجه به تجزیه و تحلیل‌های صورت گرفته در ارتباط با تایید فرضیه دوم پژوهش به این نتیجه رسیدیم که ارتباط معنادار و معکوسی بین سطح محافظه کاری و انحرافات پیش بینی سود مدیران در شرکت هایی که چرخه عملیاتی طولانی تری دارند وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق در ارتباط با تایید فرضیه سوم نشان از آن داشت که ارتباط معنادار و مستقیمی بین سطح محافظه کاری و انحرافات پیش بینی سود برای شرکت هایی که نوسان سود بیشتری دارند وجود دارد. در ادامه با توجه به تجزیه و تحلیل‌های صورت گرفته در ارتباط با تایید فرضیه چهارم پژوهش به این نتیجه رسیدیم که ارتباط معنادار و مستقیمی بین سطح محافظه کاری و انحرافات پیش بینی سود برای شرکت هایی که دامنه پیش بینی سود بیشتری قوی تر است، وجود دارد. در نهایت نتایج تحقیق در ارتباط با رد فرضیه پنجم حاکی از آن بود که ارتباط معناداری بین سطح محافظه کاری و انحرافات پیش بینی سود وقتی که شرکت با ریسک دادخواهی مواجه است ضعیف تر است، وجود ندارد.

واژه های کلیدی:انحرافات پیش بینی سود، سطح محافظه‌کاری، چرخه عملیاتی و سودهای آتی.

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

 

1-1- مقدمه

در فصل اول پس از بیان مسئله و چگونگی برگزیدن موضوع پژوهش، اهمیت و ضرورت تحقیق را مورد بررسی قرار می‌دهیم؛ سپس اهداف تحقیق را بیان نموده و در ادامه به بیان فرضیه‌ها، متغیرها و مدل پژوهش می‌پردازیم. همچنین روش، ابزار گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات، قلمرو و جامعه آماری پژوهش را در قالب بندهای جداگانه، بیان می‌کنیم. تعاریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق نیز در این فصل آورده شده و در نهایت به ساختار کلی پژوهش اشاره شده است.

 

1-2- بیان مسئله و چگونگی برگزیدن موضوع پژوهش

پیش بینی سود مدیریت یکی از مکانیزم های کلیدی افشای داوطلبانه توسط مدیرانی است که انتظارات سود بازار، کاهش ریسک دادخواهی و تاثیر شهرتشان را در تنظیم گزارشگری مالی تاثیر می دهند. آنچه که مشخص است این است که پیش بینی سود مدیران در قیمت سهام، پیش بینی تحلیل گران و عدم تقارن اطلاعاتی موثر است (باگینسکی و هاصل 1997، کلر و یان1997، پاوان و همکاران 1993). حال این سوال مطرح است که ویژگی های سیستم حسابداری شرکت مانند میزان محافظه کاری بر تعصبات پیش بینی مدیران تاثیر گذار است یا نه؟ مدارک و شواهد در این زمینه می تواند درک ما را از اطلاعات ثبت شده توسط مدیریت زمانی که پیش بینی سود و ارتباط محافظه کاری حسابداری در پیش بینی عملکرد مالی  برآورد می شود افزایش دهد.  محافظه کاری  نیاز به درجه بالاتری از راستی آزمایی در شناسایی اخبار خوب سود ها نسبت به اخبار بد اشاره دارد (باسو،1997). محافظه کاری نشان می دهد که اخبار بد خیلی به موقع و بهنگام شناسایی می شود. از سویی با توجه به اینکه مدیران تصمیم گیرندگان شرکت و به تبع                                                                                                                                                      آن مسئول فرایند گزارشگری مالی هستند، احتمالا آنها اطلاعات خیلی خوبی در مورد عملیات شرکت و یک درک بهتری از پیامدهای محافظه کاری بر سودهای آتی شرکت نسبت به دیگر حاضران در بازار دارند، بنابراین تا حدی در پیش بینی های خود تاثیر محافظه کاری را در نظر می گیرند. با این حال اطلاعات مدیران در چشم انداز سودهای شرکت ممکن است به دلیل عدم اطمینان در اقتصاد و محیط عملیاتی شرکت پر سر و صدا باشد. بر این اساس مدیران ممکن است هنگام تصمیم گیری های عملیاتی یا پیش بینی سود از پیامدهای انتخاب های حسابداری غفلت کنند. علاوه بر این پیش بینی مدیران را می توان با انگیزه های خود خدمتی دیگران نسبت به انگیزه در پیش بینی سود تحت تاثیر قرار داد. با توجه به موارد گفته شده پیش بینی های مدیران لزوما عاری از انحرافات مرتبط با محافظه کاری حسابداری نیست.

ما فرض می کنیم که اگر مدیران مفاهیم محافظه کاری را برای درآمدهای فعلی دست کم بگیرند، پیش بینی آنها برای سودهای سال جاری ممکن است بیشتر از سودهای واقعی باشد که منجر به پیش بینی خوشبینانه درآمدها می شود. حدس ما این است که انحرافات پیش بینی سود مدیریت با اطلاعات تاریخی مانند بازده گذشته سهام و اقلام تعهدی مرتبط است ( گونگ و همکاران،2009، مک نیکولز، 1989، ژوو 2010).

با توجه به موارد پیش گفته این تحقیق دو دسته هدف اصلی را دنبال می کند. اول اینکه از طریق بررسی ارتباط بین انحرافات پیش بینی سود مدیریت برای سود سال جاری و محافظه کاری سال گذشته بررسی می کنیم که آیا پیش بینی سود مدیران اطلاعات مربوط به محافظه کاری گذشته را به طور کامل در پیش بینی های خود از سودها، در نظر می گیرد؟ دوم دلایل ممکن برای شکست مدیران در مد نظر قرار دادن کامل تاثیر محافظه کاری تاریخی بر پیش بینی  سود مدیران را از طریق بررسی اینکه آیا ارتباط معناداری بین انحرافات پیش بینی سود مدیران و تفاوت محافظه کاری با مشکل پیش بینی دقیق مدیران، مشوق های فرصت طلبی مدیران و ریسک دادخواهی شرکت وجود دارد یا نه، مورد مطالعه قرار می دهد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر محافظه‌کاری حسابداری بر میزان انحرافات سود پیش بینی شده توسط مدیریت است.