پایان نامه

در مورد مثبت­گرایی پژوهش­هایی صورت گرفته است.می­توان گفت نخستین فردی که به افزایش شادی و نشاط همت گمارد، مایکل فوردایس بود (فوردایس[۱۳]، ۱۹۷۷؛ ۱۹۸۱).

 

چند متخصص ایتالیایی بر اساس دیدگاه به زیستی روانی ریف و سینگر[۱۴] (۱۹۸۸) یک الگوی درمانی به نام بهزیستی درمانی ابداع کردند (رویینی و فاوا[۱۵]، ۲۰۰۴ ؛ فاوا (۲۰۰۹). پنبیکر[۱۶] (۱۹۹۸) و بورتون و کینگ[۱۷] (۲۰۰۴) از تأثیر نوشتن در­باره هیجان­های مثبت بر روی خلق و شادتر شدن گزارش داده­اند. فردریکسون[۱۸] بر مبنای الگوی ساخت و توسعه هیجان­های مثبت روش­هایی را برای افزایش هیجان­های مثبت در افراد تدوین کرده و تأثیر مطلوب آنها را نشان داده است (فردریکسون، ۲۰۰۹). لوبومیرسکی[۱۹] و همکاران و هم چنین سلیگمن و همکاران هم در مطالعات مختلف شیوه­ هایی را برای افزایش شادی و نشاط پایدار و افزایش خشنودی از زندگی و معناداری در زندگی تدوین و به کار برده­اند. در مطالعات سلیگمن[۲۰]، پارکز و رشید[۲۱] (۲۰۰۶) از مقایسه­ روش روان­درمانی مثبت­گرا در درمان افسردگی با روش­های مرسوم از جمله دارو درمانی و شناخت درمانی و درمان رفتاری شناختی گزارش شده است. مطابق گزارش­های فوق روان­درمانی مثبت­گرا تأثیر بیشتری در مقایسه با سایر روش­های مورد اشاره داشته است. سین و لوبومیرسکی[۲۲] (۲۰۰۹) در فراتحلیل مطالعات انجام شده روان­شناسی مثبت­گرا در کاهش افسردگی گزارش اثر بخشی مطالعات مختلف را ارائه کرده ­اند.

 

از دیدگاه علوم رفتاری وروان­شناختی وضعیت روانی،جسمانی و نحوه­ تجربه­ی درد یا شادی از آرایش ذهنی روانی وسبک اندیشه­ی هر فرد صورت می­گیرد و هر چه که فراخ­تر، بزرگ­تر وزیباتر فکر کنیم زندگی عینی خودمان را گسترده­تر­، عمیق­تر ولذت­بخش­تر می­کنیم و این شیوه تفکر باعث بالا بردن کیـفیت زندگــی می­ شود.

 

این پژوهش با طرح این سوال که آیا آموزش مهارت­ های مثبت­اندیشی بر بهزیستی روان ­شناختی، امید به زندگی و رضامندی زناشویی مادران دارای

 فرزندکم ­توان ذهنی موثر است ؟ طراحی واجرا شده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[۱]. Mental Retarded

 

[۲]. Blindness

 

[۳]. Deafness

 

[۴]. Khamis

 

[۵]. Herring

 

[۶]. McConkey

 

[۷]. Mynvchyn

 

[۸]. Eisenhower

 

[۹]. Vdky Ryan

 

[۱۰]. Karadmas

 

[۱۱]. Seligman & Mihaly Chkynznt

 

[۱۲]. Sheldon & king

 

[۱۳]. Fvrdays

 

[۱۴]. Reef & Singer

 

[۱۵]. Zincoid & ICT

غرقه­گی[۱] و نشاط و شادی (در حال حاضر).

 

سطح فردی

 

روان­شناسی مثبت­گرا در سطح فردی در باره­ی صفات مثبت فردی است:

 

شجاعت، مهارت­ های بین فردی، احساس زیباشناختی، بخشش، پشتکار و استقامت، دور اندیشی، نوآوری و ابتکار، معنویت، استعدادهای خلاقانه، خردمندی و حکمت، ظرفیت عشق ورزی و کشش­های مثبت درونی و علائق.

 

سطح گروهی

 

در سطح گروهی روان­شناسان مثبت­گرا به نهادها و فضائل مدنی می­پردازند:

 

شهروندی بهتر، مسئولیت­ پذیری، توجه به منافع اجتماعی،دگردوستی(کمک به همنوع)، مدنیت، نوسازی اجتماعی، مدارا، اخلاق کار، خانواده خوب، مدارس خوب و اجتماع خوب (نهادهای مثبت و خوب) .

 

 

 

۱-۲          زندگی کامل[۲]

 

مفهوم اساسی در نظریه روان­شناسی مثبت­گرا در­باره شادکامی و سعادت آدمی­، زندگی کامل است. بر اساس دیدگاه سلیگمن (۲۰۰۲) زندگی کامل ترکیب سه زندگی خوب[۳] است.

 

این سه زندگی خوب که به تعبیری مسیرهای دستیابی به شادمانی و خشنودی از زندگی هستند عبارتند از:

 

 

• زندگی لذت بخش و شاد[۴]

 

• زندگی با اشتیاق (درگیرانه)[۵]

 

• زندگی با معنا[۶]

 

 

 

 

 

 

 ۲-۱۰-۱- زندگی لذت بخش

 

بر اساس نظر روان­شناسان مثبت­گرا زندگی شادمانه آن نوع زندگانی است که فرد در آن با تمسک به هیجان­­­های مثبت در باره­ی گذشته، حال و آینده به سعادتمندی را پی می­گیرد. مشخصه زندگی شادمانه هیجان­های مثبت است و به رویکرد لذت­گرایانه[۷] زندگی خوب نزدیک است.

 

 

۲-۱۰-۱-۱-    وجوه سه گانه زندگی لذت بخش

 

هیجان­های مثبت[۸] سه دسته­اند:

 

 

• هیجان­های مثبت معطوف به گذشته مثل رضایتمندی از گذشته، قناعت، صفا و صمیمیت

 

• هیجان­های مربوط به حال خود به دو دسته تقسیم می­شوند الف) لذایذ آنی و ب) خشنودی

 

الف) لذایذ آنی خود به دو دسته تقسیم می­شوند ۱- لذایذ بدنی و ۲- لذایذ سطح بالاتر.

 

لذاید بدنی هیجان­های لحظه­ای و آنی هستند که از حواس آدمی سرچشمه می­گیرند مثل لذت حاصل از خوردن یک غذای خوشمزه و لذیذ یا لذت ناشی از یک بوی خوش و…

 

لذایذ سطح بالاتر نیز آنی و زود گذرند ولی ناشی از وقایع و رویدادهایی پیچیده­تر بوده و بیشتر یادگرفتنی هستند تا حاصل حواس مثل احساسات ناشی از راحتی، سرخوشی، مزاح و شوخی، تن آرامی و …

 

خشنودی لذایذ حاصل از فعالیت­هایی هستند که عمر پایدارتری در مقایسه با لذایذ دارند مثل خشنودی حاصل از خواندن یک کتاب یا …

 

 

 

۲-۱۰-۲- زندگی با اشتیاق (زندگی درگیرانه)

 

راه دیگر دستیابی به زندگی کامل توسل به عوامل خشنود کننده (ترضیه نفس[۹]) است. این نوع دیگری از زندگی است که پیچیده­تر از زندگی شادی­بخش است.

 

عوامل خشنود کننده گروه دیگری از هیجان­های مثبت درباره حالند که بر خلاف لذت­های زود­گذر احساس نیستند، بلکه فعالیتند مثل کوه رفتن، ورزش کردن، بازی و …

 

ویژگی اصلی مسرت­بخش­ها آن است که این فعالیت­ها انسان را کاملاً غرق خود می­سازند و به نوعی از خود بی خود می­سازند به گونه­ ای که گذشت زمان را احساس نمی­کنیم. این فعالیت­ها موجب بروز حالتی می­شوند که در متون روان­شناسی مثبت­گرا از آن به عنوان غرقه­گی یاد کرده اند (چیکزنت میهای[۱۰]، ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰).

 

مسرت­بخش­ها را نمی­توان به دست آورد یا اگر هم به دست آورد نمی توان حفظ­شان کرد مگر به توانمند­های اخلاقی(ذاتی) و فضیلت­های شخصی. توانمندی­ها و فضایل راه­های کسب ترضیه­ی نفس و به این ترتیب وسایل حصول به یک زندگی خوبند (سلیگمن،۲۰۰۲).

 

پترسون و سلیگمن (۲۰۰۴) در کتاب توانش­ها و فضایل می­گویند “ ما بالاترین توانمندی­های شخصی را توانمندی­های منشی(ذاتی) نامیده­ایم. این نظر قدمتی دیرینه دارد به دیرینگی ارسطو و در دیدگاه ­های نوین روان­شناسی موارد مشابه آن را می­توان در ایده­ انسان با عملکرد کامل راجرز، مفهوم خود شکوفایی مزلو و نظریه­ی خود تعیین­گری رایان و دسی دید (به نقل محمودی، ۱۳۸۹).

 

 

 

[۱]. Flow

 

[۲]. full life

 

[۳]. good life