شکار و صید بى جهت حیوان ، معصیت و گناه به حساب آمده و مورد نهى قرار گرفته است . در سایر موارد نیز شکار حیوانات براى خود احکامى داشته و در مواردى براى رعایت حال حیوان محدودیت هایى در فقه ذکر گردیده است .

1. شکار نوزاد حیوانات :

جواز شکار در صورتى است که حیوان بتواند حداقل دفاع را از خود بکند و امکان فرار داشته باشد . لذا در صورتى که هنوز حیوان در سن نوزادى قرار دارد و امکان فرار و یا پرواز را نداشته باشد ، باید از شکار آن پرهیز کرد .

شیخ صدوق در این باره مى گوید : شکار نوزاد حیوانات از لانه هایشان در کوه یا چاه و یا نیزار تا زمانى که قادر به پرواز نباشند ، جایز نمى باشد[۱]..

در شرایط جواز صید نیز تصریح شده که حیوان باید « ممتنع » باشد ، یعنى امکان فرار داشته باشد . لذا در جواز صید نوزاد پرندگان اشکال شده و در صورت صید ، استفاده از گوشت آنها جایز نیست .

بنابراین اولین نکته ای که مورد توجه قرار گرفته است در دو مورد محدودیت شکار ایجاد می نماید :

۱-۱) امکان فرار

۲-۱) امکان دفاع

2. شرایط ذبح حیوانات :

از موارد نهی شده دیگر پرهیز از رنج دادن حیوان هنگام ذبح است ، همانطور که در مطالب گذشته اشاره شد ، کشتن بى دلیل حیوانات ممنوع است و درصورت نیاز ، باید بر اساس موازین شرعى به ذبح آنها پرداخت . رعایت حال حیوان تا بدان جا مورد عنایت قرار گرفته است که هنگام ذبح نیز توجه به نکاتى لازم است تا این عمل به آسانى انجام پذیرفته و تاحد ممکن از رنج کشیدن حیوان کاسته شود .

مجموعه توصیه هایى که در این باره ذکر شد ، به خوبى بر ادراک و شعور حیوان دلالت داشته و به ما مى فهماند که باید با کمال رفق و مدارا و عطوفت با او برخورد کرد . رعایت این نکات شامل قبل از ذبح و هنگام آن و بعد از ذبح مى باشد .

شهید ثانى پس از ذکر وظایفى که رعایت آنها هنگام ذبح لازم است به دوحدیث از پیامبر اکرم (ص) اشاره مى کند : [۲]

الف ) پیامبر اعظم مى فرماید : خداوند احسان در همه امور را برشما لازم داشته است . پس زمانى که حیوانى را ذبح مى کنید به خوبى ذبح را انجام دهید و چاقوى ذبح را تیز کنید و آب را به او عرضه دارید .

ب ) پیامبر اکرم (ص) دستور فرمود که براى ذبح ، چاقو را تیز کنید و از جلوى چشمان دیگر حیوانات دور شوید ( و جلوى چشم حیوانى ، حیوان دیگر را ذبح نکنید ) و فرمودند : زمانى که یکى از شما ذبح حیوانى را انجام مى دهد خود را به وسایل مورد نیاز تجهیز کند[۳].

پس روشن است که این توصیه ها در راستاى راحتى ذبح حیوان است تا حیوان رنج مضاعف را متحمل نشده و زجرکش نگردد .

بند دوم – نتایج وابستگی شرط به قرار­داد اصلی ……………………………………………………………………… ۱۳

بند سوم – اقسام شروط ضمن عقد …………………………………………………………………………………………. ۱۵

بند چهارم – شرایط صحت شروط ضمن عقد …………………………………………………………………………. ۱۶

گفتار دوم – مفهوم و مبنای ضمان …………………………………………………………………………………………. ۱۷

بند اول – ضمان و اقسام آن ……………………………………………………………………………………………………. ۱۸

بند دوم – مبنای مسئولیت در اسلام ………………………………………………………………………………………. ۱۹

بند سوم – اقسام مسئولیت در فقه و قانون مدنی…………………………………………………………………….. ۲۱

بند چهارم – شرایط ایجاد مسئولیت قرار­دادی ………………………………………………………………………… ۲۲

بند پنجم – مسقطات ضمان …………………………………………………………………………………………………… ۲۴

گفتار سوم – مفهوم  و مبنای امانت ………………………………………………………………………………………… ۲۸

بنداول – امانت و اقسام آن……………………………………………………………………………………………………….. ۲۸

بند دوم – مبنای امانت در فقه و حقوق……………………………………………………………………………………. ۲۹

مبحث دوم – بیان قاعده مسئولیت متصرف مال غیر………………………………………………………………… ۳۰

گفتار اول – شمول قاعده مسئولیت متصرف مال غیر……………………………………………………………….. ۳۰

گفتار دوم – نقش قرارداد در مسئولیت…………………………………………………………………………………….. ۳۱

فصل دوم – وضعیت فقهی و حقوقی شرط ضمان امین

مبحث اول – ارائه نظریات در رابطه با شرط ضمان امین…………………………………………………………… ۳۷

گفتار اول – نظریه بطلان شرط ضمان امین…………………………………………………………………………….. ۳۷

بند اول – عدم شمول عموم دلیل شرط و دلیل ضمان نسبت به شرط ضمان امین………………….. ۳۷

بند دوم – منافات شرط ضمان امین با مقتضای امانت………………………………………………………………. ۳۸

بند سوم – عدم مشروعیت شرط ضمان امین…………………………………………………………………………… ۴۶

بند چهارم – غیر معقول بودن شرط ضمان امین……………………………………………………………………… ۵۲

الف) عدم امکان اجتماع با وصف امانت……………………………………………………………………………………… ۵۲

ب) حقیقت عقود امانی……………………………………………………………………………………………………………. ۵۲

گفتار دوم – نظریه صحت شرط ضمان امین……………………………………………………………………………. ۵۳

بند اول – شمول عموم دلیل شرط نسبت به شرط ضمان امین……………………………………………….. ۵۳

بند دوم – بنا و روش عقلا……………………………………………………………………………………………………….. ۵۳

بند سوم – صحت شرط ضمان امین بر اساس روایات………………………………………………………………. ۵۴

بند چهارم – اصل صحت در قراردادها……………………………………………………………………………………… ۵۴

بند پنجم – اصل آزادی قراردادها……………………………………………………………………………………………. ۵۷

مبحث دوم – نقد و بررسی دلایل عدم امکان اشتراط (بطلان شرط ضمان)……………………………… ۵۹

گفتار اول – عدم شمول عموم دلیل شرط و دلیل ضمان نسبت به شرط ضمان امین………………. ۵۹

گفتار دوم – منافات شرط ضمان با مقتضای امانت…………………………………………………………………… ۶۱

گفتار سوم- عدم مشروعیت شرط ضمان امین…………………………………………………………………………. ۶۲

گفتار چهارم – غیر معقول بودن شرط ضمان امین………………………………………………………………….. ۶۳

بند اول – عدم امکان اجتماع ضمان با وصف امانت…………………………………………………………………… ۶۳

بند دوم – حقیقت عقود امانی…………………………………………………………………………………………………. ۶۳

مبحث سوم – بررسی مصادیق شرط ضمان در عقود امانی………………………………………………………. ۶۴

گفتار اول – شرط ضمان امین در عقد ودیعه…………………………………………………………………………… ۶۴

گفتار دوم – شرط ضمان مستأجر در عقد اجاره………………………………………………………………………. ۶۶

بند اول – ادله مخالفان صحت شرط ضمان مستأجر و پاسخ به آن………………………………………….. ۶۶

بند دوم – استدلال موافقین صحت شرط ضمان مستأجر………………………………………………………… ۶۹

گفتار سوم – شرط ضمان مستعیر در عقد عاریه……………………………………………………………………… ۷۱

گفتار چهارم – شرط ضمان عامل در عقد مضاربه……………………………………………………………………. ۷۲

گفتار پنجم – شرط ضمان در سایر عقود امانی……………………………………………………………………….. ۷۳

فصل سوم – آثار و احکام شرط ضمان در عقود امانی

مبحث اول – صورت­های شرط ضمان بر امین از نظر حدود مسئولیت و نحوه شرط………………… ۷۶

گفتار اول – تلف مال امانی………………………………………………………………………………………………………. ۷۶

بند اول – تلف به فعل امین…………………………………………………………………………………………………….. ۷۶

بند دوم – تلف به فعل ثالث……………………………………………………………………………………………………. ۷۷

گفتار دوم – نقص و عیب مال امانی…………………………………………………………………………………………. ۷۹

گفتار سوم – عدم امکان رد مال امانی……………………………………………………………………………………… ۸۰

مبحث دوم – تأثیر و قلمرو شرط ضمان در عقد……………………………………………………………………… ۸۲

گفتار اول – قلمرو شرط ضمان نسبت به خسارت ناشی از قوه قاهره……………………………………….. ۸۲

گفتار دوم – قلمرو شرط ضمان نسبت به میزان خسارت وارده به مشروط له…………………………… ۸۴